روز چهارشنبه (1397/01/22) با حضور استاندار، رئیس سازمان چای کشور، فرمانداران شهرستان های چای خیز، معاونین و مدیران سازمان چای کشور، مدیرعامل صندوق حمایت از توسعه صنعت چای کشور، نمایندگان چایکاران، اعضای سندیکای چای و مدیران کارخانجات چایسازی، اولین کمیته تخصصی چای در استانداری گیلان برگزار شد.

در ابتدا رئیس سازمان چای ضمن تشکر ویژه از استاندار محترم گیلان و مدعوین حاضر در جلسه، دیدگاه مقام معظم رهبری در خصوص اهمیت حمایت از کالای داخلی را بسیار ارزشمند دانستند و اظهار امیدواری کردند تا در تولید محصول کیفی در مقیاس جهانی کوشا باشیم.

ایشان همچنین گزارش مبسوط از جایگاه چای در اقتصاد ایران را ارائه و بیان نمودند چای از پرمصرف ترین نوشیدنی ها در دنیا و در حال حاضر 28 هزار هکتار اراضی چای در دو استان گیلان و مازندران وجود دارد که حدود 55 هزار خانوار چایکار و 2000 نفر در کارخانجات چایسازی فعالیت می کنند.

در حال حاضر کشورمان از نظر تولید و سطح زیر کشت در رتبه 15 جهانی و از نظر مصرف در رتبه 12 جهانی قرار دارد.

مصرف سالانه چای در ایران حدود 110 هزار تن برآورد گردیده است.

میزان واردات رسمی بین 50 تا 55 هزار تن در سال است.

ایشان در ادامه مشکلات درونی و بیرونی چای را کوچک بودن قطعات، اجرای ناقص عملیات داشت، نبود جاده در بین باغات به منظور انتقال برگ سبز، بالا بودن هزینه تولید، فقدان شبکه آبیاری، محدود بودن دوره برداشت برگ سبز چای، عدم استفاده از کارشناس چای سازی درتعدادی از کارخانه ها، اجرای ناقص عملیات تولید چای به دلیل تراکم عرضه برگ در مقاطع خاص زمانی، بالا بودن عمر برخی دستگاه ها و استهلاک زیاد، فرسودگی ساختمان برخی کارخانه ها، نبود واحد کنترل کیفیت در برخی کارخانه ها، نداشتن برنامه تولید طبق نیاز بازار مصرف، عدم انجام فرایندهای تکمیلی مانند سورت و بسته بندی در تعدادی از کارخانه ها، غالبیت فرهنگ مصرف چای خارجی در کشور، عدم تمایل دستگاه های حاکمیتی به مصرف چای داخلی، قاچاق گسترده چای با توجه به مصرف بالای این محصول در کشور، اقلیم متغیر و پراکنش نامتناسب بارندگی و ایجاد خشکی در زمان نیاز گیاه چای به آب را بیان کردند.

مصرف سرانه بالا، همسایگی با کشورهای مهم مصرف کننده چای نظیر پاکستان و روسیه و جمهوری های استقلال یافته شوروی سابق، عدم استفاده از سموم دفع آفات در باغ های چای، عطر و طعم خاص چای ایرانی به دلیل شرایط خاص اقلیمی و حفظ بوته های چای به عنوان یک محصول باغی در زمستان های شدید از مزیت های تولید چای در ایران است.

دکتر روزبهان در ادامه اظهار داشتند تولید برگ سبز چای از 300 هزار تن در سال 1376 به کمتر از 90 هزار تن (مجموع خرید تضمینی و آزاد) در سال 1392 رسیده بود و سطح بهره برداری چای از 35000 هکتار در سال 1376 به کمتر از 17500 هکتار در سال 1392 بود.

اکنون سطح بهره برداری در سال 1396 با توجه به حمایت های دولت، وزارت جهاد کشاورزی و سازمان چای کشور و با حمایت از چایکاران در بخش پرداخت تسهیلات بدون بهره و کم بهره به زراعی و احیا باغات چای به 21500 هکتار رسیده است.

از سال 1393 به بعد قیمت برگ سبز چای به طور مناسبی افزایش یافت و این نسبت در سال 1396 حدود 115درصد نسبت به سال 1392 افزایش یافته بود.

از اقدامات سازمان چای کشور در حمایت از چای ایرانی از سال 1393 تا به امروز را می توان تشکیل صندوق حمایت از توسعه صنعت چای در سال 1393 که اکنون سرمایه صندوق به حدود 600 میلیارد ریال و تعداد چایکاران عضو به بیش از 45000 نفر و کارخانجات چایسازی عضو به 70 واحد رسیده است.

در سال 1393 برای اولین بار تسهیلات به زراعی به چایکاران برای جوان سازی باغات پرداخت شد.

در سال 1396 از طریق سازمان چای و صندوق حمایت از توسعه چای مبلغ 315 میلیارد ریال تسهیلات در اختیار چایکاران و کارخانه داران قرار گرفته است.

رئیس سازمان چای کشور جمع کل تسهیلات پرداختی به چایکاران در این دو سال اخیر را 386 میلیارد ریال برای 29068 چایکار و جمع کل تسهیلات پرداختی به کارخانه داران چای در دو سال اخیر را 89 میلیارد ریال برای 130 واحد بیان نمودند.

با توجه به بروز خشکسالی در سال های اخیر سازمان چای با همکاری صندوق چای اقدام به بیمه فراگیر چایکاران در سال 1396 نموده است.

در این راستا نیز مبلغ 35 میلیارد ریال جهت بیمه فراگیر چایکاران (به تعداد 29457 نفر از چایکارانی که اقدام به بیمه باغ خود ننموده بودند) تسهیلات پرداخت شده است.

افزایش امید در مجموعه دست اندرکاران صنعت چای، افزایش تولید برگ سبز چای، احیای باغات رها شده، افزایش سرمایه گذاری در صنعت چای، افزایش اعتماد مصرف کنندگان به مصرف چای ایرانی، رونق تجارت محصول چای ایرانی و افزایش ضریب خودکفایی از 16درصد در سال 1392 به 22 درصد در سال 1396 از نتایج اقدامات سازمان چای از سال 1393 تاکنون بوده است.

ایشان در صحبت های پایانی خود برنامه آینده سازمان چای را برنامه ریزی به منظور افزایش تولید برگ سبز چای، برنامه ریزی برای افزایش کیفیت چای ایرانی، افزایش سرمایه گذاری در صنعت چای، افزایش تولید چای ارگانیک، افزایش سطوح آبیاری چای به 3000 هکتار در قالب یک برنامه 5 ساله، افزایش ضریب مکانیزاسیون در باغات چای، افزایش ضریب خودکفایی چای به 28 درصد، برقراری ارتباط منطقی و متقابل بین تولید کنندگان (چایکار و کارخانه دار) با بازار چای، تداوم خرید تضمینی برگ سبز چای، استمرار پرداخت تسهیلات کم بهره به ذینفعان از طریق منابع مندرج در ردیف های بودجه سالانه کشور، جلوگیری از واردات غیر قانونی چای، اختصاص دادن عواید حاصل از واردات چای برای توسعه صنعت چای داخلی دانستند.

در ادامه دکتر سالاری استاندار محترم گیلان با بیان اینکه‌ ذینفعان چای بهترین عاملان توسعه صنعت چای در کشور هستند بیان نمودند: می توان با برنامه‌ریزی مطلوب باید به گونه‌ای عمل شود که اگر حمایت های مالی دولت کاهش یابد چای داخل دچار مشکل نگردد.

استاندار گیلان با اشاره به اینکه ارتقاء کیفیت چای ایرانی باید با همکاری کشاورزان و کارخانه‌داران این محصول محقق شود تصریح کرد: افزایش کیفیت چای ایرانی هم به برگ سبز چای و هم به کارخانجات چای کشور مرتبط است.

ایشان با بیان اینکه به منظور ارتقاء کیفیت محصول چای ایرانی، از باغ چای تا عرضه به بازار، می باید توجه ویژه‌ای به این محصول شده و از ظرفیت های موجود و مد نظر قرار دادن نقاط قوت، بهره مند گردید.

دکتر سالاری با اشاره به اینکه توجه به ذائقه و سلیقه بازار از سوی تولیدکننده امری مهم و ضروری در صنعت چای است و این امر باید به طور ویژه مورد توجه قرار گیرد گفت: تعصبات را باید کنار گذاشت و چایی تولید کنیم که از جنبه های مختلف ذائقه ای و قیمت مورد پسند مصرف کننده باشد.

در پایان پیرامون مسائل صنعت چای جلسات بعدی برگزار و مورد بررسی کارشناسی قرار خواهد گرفت.