* تشکیل صندوق چای حرکت جهادی و نماد اقتصاد مقاومتی در صنعت چای کشور*

alifakouri اخبار

تشکیل صندوق چای حرکت جهادی و نماد اقتصاد مقاومتی در صنعت چای کشور 

 

 

نویسنده : مهندس سید عبداله میرحسینی مقدم

مشاور  فنی سازمان چای وصندوق چای

 

بهار 1396

 

مقدمه :

 چای یکی از با اهمیت ترین محصولات کشاورزی در جهان است منبع درآمد ارزی اصلی کشورهایی نظیر کنیا وسری لانکا است ودومین منبع اشتغال در هندوستان ( با 3 میلیون شاغل ) به شمار می آید . ضمن این که کشور چین فقط با 80 میلیون چایکار بیشترین تعداد بهره بردار وتولید چای را در جهان در اختیار دارد .

چای از قرن هجدهم به یک محصول مهم در اقتصاد جهان تبدیل شد . چنان که پادشاهان در اروپا آن را به عنوان هدیه به سران کشورهای دیگر می دادند. ارزش چای در ابتدای این دوره از قیمت نقره بیشتر بود. یکی از دلایل استقلال امریکا را وضع مالیات بر چای توسط دول انگلستان وشورش مهاجران علیه این تصمیم دانسته اند.

درحال حاضر بیش از 5 میلیون تن چای در جهان تولید می شود که از این مقدار حدود 8/1 میلیون تن وارد چرخه تجارت بین المللی می شود . گردش اقتصادی چای فقط در امریکا 150 هزار تن واردات حدود 12 میلیارد دلار است .

اهمیت اقتصادی در دوره قاجار به حدی رسیده که تمایل به کشت آن در ایران زیاد شد درسال 1315 هجری قمری محمد میرزای کاشف السلطنه ( که بعدها فامیل چایکار را انتخاب کرد ) به سمت کنسول ایران در هند گمارده شد . او با تلاش فراوان وکار در مزارع وکارخانه های چای در هند ، فنون چایکاری را آموخت وبعد مقدار زیادی نهال و بذر چای خریداری کرد وباتحمل مشکلات فراوان به ایران آورد. با توجه به شناختی که از شرایط مساعد چایکاری وتجارب کوشندگان پیش از خود داشت ، شمال ایران را برای کشت چای برگزید . او اولین باغ چای را در لاهیجان در بهار 1319 هجری قمری احداث کرد . از آن پس باغات چای ایران به مرور افزایش یافت . طبق آخرین آمار رسمی ( پژوهشکده چای کشور ، 1382) سطح باغات چای حدود 32000 هکتار اعلام گردیده است .

 

مصرف چای در ایران حدود 110 هزار تن می باشد که بخش عمده ان ازطریق واردات چای تامین می‌شود. 

میزان ورود چای از مبادی قانونی بین 55 تا 65 هزار تن وارزش آن حدود 250 میلیون دلار است . هم چنین گردش تجاری چای در کشورمان را بیش از 1500 میلیارد تومان برآورد کرده اند.

درحال حاضر حدود 32 هزار هکتار از اراضی دو استان گیلان ومازندران به کشت چای اختصاص دارد که از این میزان حدود 20000 هکتار مورد بهره برداری قرار می گیرد. ضمن این که معیشت حدود 55 هزار خانوار چایکار وابسته به تداوم حیات این کشت و صنعت می باشد . در عین حال با توجه به وجود 170 کارخانه چایسازی در این دو استان ووجود توزیع کنندگان ازسطح بالای اشتغال در حوزه های تولید وتوزیع برخورداراست . در مجموع حدود 100 هزار خانوار بطور مستقیم وغیرمستقیم از محصول چای ارتزاق  می کنند. چای ایران به دلیل عدم استفاده از سموم کشاورزی ، سالم ترین چای تولیدی در جهان است .

 

  مروری بر تشکیل صندوق حمایت از توسعه صنعت چای کشور

 با لطف وعنایت خداوند منان وموافقت دولت محترم صندوق چای در تاریخ 25/12/1393با 25404 نفر عضو ( 25391 چایکار و13نفر کارخانه دار) باسرمایه اولیه 8/5 میلیارد تومان تشکیل گردید که قدرالسهم چایکاران در ابتدا مبلغ حدود 7/9 میلیارد تومان بوده است که به تمام کمال از طرف دولت محترم پرداخت گردید . قدرالسهم کارخانه داران مبلغ 6 میلیون تومان بوده که 50% آن توسط دولت ومابقی توسط کارخانه داران پرداخت گردید . اما در حال حاضر ( 95/12/28) صندوق با عضویت حدود 40978 نفر چایکار و57 نفر کارخانه دار با کل سرمایه 7/38 میلیارد تومان در حال فعالیت میباشد که قدم های خیلی خوبی در راستای اعتلای چای در باغ وبخش صنعت ( کارخانه ) برداشته وجان تازه ای به صنعت چای کشور دمیده شده است . 

 

 

اهم  فعالیت های صندوق برای سهامداران درسال 95

الف  پرداخت تسهیلات بطور مستقیم با بهره 4% درسال 95

1- حدود 10507 نفر چایکاران عضو تاکنون مبلغی بالغ بر 11/9 میلیارد تومان وام دریافت داشته اند که قراراست در سال 96 طی چهار قسط از بهاء برگ سبز خریداری شده با همکاری سازمان چای اعمال حساب گردد.

2- 46 کارخانه مبلغی بالغ بر 3/2 میلیارد تومان با بازپرداخت یکساله وام دریافت داشته اند

ب  پرداخت مساعده بصورت عاملیت درسال 95

1- حدود 2508 نفر چایکار مبلغی بالغ بر 3/8 میلیارد تومان وام به زراعی با دوسال تنفس وپرداخت ازسال سوم بمدت سه سال بدون بهره تاکنون دریافت داشته اند ( 95/12/28 ) .

2- حدود 94 باب کارخانه مبلغی بالغ بر 8/4 میلیارد تومان وام در راستای تجهیز ونوسازی کارخانه وتغییر سیستم سوخت رسانی با بهره 4 درصد با بازپرداخت 5 ساله ، دوسال اول تنفس وبازپرداخت ازسال سوم به مدت سه سال تاکنون ( 95/12/28 ) دریافت داشته اند .

3- پرداخت وام خرید ماشین آلات چای ( هرس وچای چین ) تاکنون ( 95/12/28 ) به 82 نفر از چایکاران مبلغی بالغ بر1/2 میلیارد تومان وام دریافت داشته اند که البته وام خرید ماشین آلات هم بدون بهره بوده با دوسال تنفس وبازپرداخت ازسال سوم بمدت سه سال از بهای برگ سبز چایکاران با همکاری سازمان چای کسر اقساط صورت خواهد گرفت .

ج  چاپ نشریات وپوسترهای فنی  ترویجی چای 

از ابتدای تشکیل صندوق چای تاکنون حدود 15 فقره نشریه وپوستر فنی – ترویجی روی موضوعات کلی چای ( به زراعی ، تغذیه ، نماتد زخم ریشه ، آبیاری مکانیزاسیون ، چایسازی و … .) به چاپ رسیده که با استقبال عمومی خوبی روبرو گردیده است .

 

د – تفاهم نامه تحقیقاتی با پژوهشکده چای

درحال حاضر دوعنوان پروژه تحقیقاتی یکی پهنه بندی تغذیه ودیگری امکان کاربرد آبیاری قطره ای در باغ های چای که جزء اولویت کوتاه ومیان مدت درچای میباشد با پژوهشکده چای بسته شده است که هزینه اجرای این دوپروژه توسط صندوق چای پرداخت خواهد شد.

اما کارهای اساسی بایستی درآینده چای صورت گیرد ویا استمرار داشته باشد که همان نقشه راه میباشد به اختصار بشرح زیر است :

الف  برنامه کوتاه مدت ( حداکثردر یک برنامه 5 ساله )

1- استمرارخرید تضمینی برگ سبز چای واعلام هرساله آن دوماه قبل از شروع بهره برداری جدید

2- پرداخت بهای برگ سبز چای به چایکاران در حداقل زمان جهت دلگرمی تشویق چایکاران در راستای تولید کیفی

3- استمرار پرداخت وام های به زراعی با نظارت کامل فنی سازمان چای

4- نظارت برانواع هرس ها ( کف بر ، کمربر ) ازطریق سازمان چای

5- توصیه کودی براساس آزمایشات پهنه بندی خاک وتوزیع آنها در قالب وام های جاری سالیانه توسط صندوق چای

6- شناسائی کانون های جدید آلودگی باغ ها به نماتد زخم ریشه چای وکمک های فنی ومالی در راستای کاهش خسارت آنها به عنوان یک آفات عمومی با نظارت فنی سازمان چای وپژوهشکده

7- استمرار اجرائی طرح مکانیزاسیون باغ های چای که خوشبختانه تا پایان سال 95 حدود بالغ بر 82 دستگاه ماشین هرس وچای چین بصورت وام بدون بهره با بازپرداخت 5 ساله به چایکاران تحویل داده شده است .

8- ایجاد تشکل های باغ وکارخانه بصورت پایلوت ( آزمایشی ) برای کارخانه دارانی که پیشرو وخوشنام بوده و با نظارت فنی سازمان چای با حمایت مالی صندوق چای

9-ایجاد تشکل بورس چای در راستای مصرف چای ایرانی وفروش آنها در بازارهای داخلی وخارجی

10- قرار دادن چای تولیدی ایرانی در سبد کالا مصرفی خانوار به منظور حمایت از تولید داخلی

11- کنترل قانونی درخصوص واردات چای باتوجه به نیاز وتولید داخلی

12- اختلاط چای وارداتی با چای تولید داخلی با توجه به ذائقه مصرف کننده درکشور

13- برگزاری کلاس های آموزشی – نرویجی در کلیه سطوح ( چایکاران وبخش صنعت ) واستمرار هرساله آن

14- ایجاد جاده های قابل دسترسی در باغ و ناوگان حمل ونقل برگ سبز از باغ به کارخانه

15- افزایش واقعی قیمت تضمینی خرید برگ سبز چای هرساله براساس نرخ تورم جهت تشویق چایکاران

ب  برنامه میان مدت (10- 5 ساله )

1- راه اندازی وایجاد شبکه های آبیاری تحت فشار چه بارانی وچه قطره ای به صورت تشکل ها ویا انفرادی 

2- ایجاد تشکل های باغ وکارخانه در سطح وسیع تر در هر شهرستان خصوصاً کارخانه دارانی که عملکرد خوبی داشته وچایکاران ازآنها رضایت کامل دارند .

 3- تجهیزکارخانجات چایسازی خصوصاً ایجاد آزمایشگاهها زیر نظر کارشناس صنایع غذائی درراستای تولید چای خشک کیفی

4- حل معضل چای سنواتی برای همیشه براساس تصمیم گیری در سطح ملی که فعلاً یکی از چالش های تجارت چای میباشد .

ج  برنامه بلند مدت ( بیش از10 سال )

1- جایگزینی و واکاری وبازسازی باغ های چای موجود با لاین های امید بخش با حمایت همه جانبه دولتی با همکاری فنی پژوهشکده چای و حمایت های مالی صندوق زیر نظر سازمان چای

2- با برنامه ریزی دقیق ایجاد باغ های جدید در جنگل های مخروبه ونیمه مخروبه بصورت مجتمع  باغ وکارخانه ( ایجاد کشت وصنعت ) در راستای اشتغال پایدار در سطح کشور به عبارتی اقتصاد مقاومتی یعنی بهاء دادن به تولید داخلی در راستای اشتغال پایدار میباشد که  تشکیل صندوق بعنوان یک حرکت جهادی وتسهیلاتی که صندوق طی سالهای 94 و95 در راستای شکوفائی چای پرداخت نموده است نمود اولیه خود را نشان داد . فقط بایستی در آینده درست مدیریت وحمایت گردد.

 

                                                                                         با تشکر – مهندس سید عبدالله میرحسینی مقدم

                                                                                      مشاور فنی سازمان وصندوق چای  بهار  1396

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *